Czy probiotyki można stosować zapobiegawczo?

Czy probiotyki można stosować zapobiegawczo?

Kojarzymy je przede wszystkim z antybiotykoterapią oraz leczeniem biegunki - probiotyki, czyli dobre bakterie - okazują się korzystne dla naszego organizmu w różnych okolicznościach. Najczęściej stosujemy je w celu odbudowania mikroflory jelitowej, której równowagę zaburza przyjmowanie antybiotyków. Bez wątpienia, probiotyki są korzystne dla zdrowia organizmu, jednak czy można sięgać po nie profilaktycznie?

Czym są probiotyki i gdzie je znajdziemy?

Probiotyki to żywe drobnoustroje, których przyjmowanie ma na celu odbudowę równowagi naturalnej mikroflory jelitowej w zakresie ilości i składu dobrych bakterii. Bakterie tego typu występują naturalnie w żywności fermentowanej. Znajdziemy je w jogurtach, kefirach czy kiszonkach. Produkty spożywcze nie zawierają jednak tak dużych ilości dobrych bakterii, jak potrzebujemy tego na przykład w trakcie antybiotykoterapii. Właśnie dlatego zapisując pacjentowi antybiotyk, lekarz zawsze zaleca dodatkowe przyjmowanie preparatu probiotycznego. 

Jak działają probiotyki?

Wiemy już, że probiotyki wspierają zdrowie jelit w trakcie antybiotykoterapii, która wyjaławia nasz układ trawienny. Antybiotyki zwalczając bakterie zamieszkujące przewód pokarmowy, niestety usuwają z niego również dobre kultury bakterii, dlatego probiotyk przyjmuje się równolegle oraz przez pewien okres po antybiotykoterapii. Nie jest to jednak jedyne zastosowanie preparatów probiotycznych. Są one zalecane również w przypadku biegunek oraz problemów trawiennych. Wpływają korzystnie na ogólną odporność organizmu, regulują metabolizm i zmniejszają ryzyko wystąpienia alergii. Według najnowszych badań probiotyki mogą okazywać się pomocne również przy wysokim poziomie cholesterolu we krwi oraz przy wysokim ciśnieniu. 

Czy można stosować probiotyki profilaktycznie?

Przechodząc do sedna problemu, warto zastanowić się, czy wszystkie korzyści płynące z przyjmowania probiotyków powinny skłonić nas do przyjmowania ich na stałe. Opinie na ten temat są podzielone. Część ekspertów uważa, że zdrowy organizm nie potrzebuje probiotyków, więc ciągła suplementacja nie ma sensu. W wielu przypadkach regularne dbanie o prawidłowy skład mikroflory jelitowej może przynieść jednak wymierne korzyści. Kto powinien wziąć pod uwagę częstsze przyjmowanie probiotyków?

Osoby z obniżoną odpornością

Często mówi się, że odporność organizmu pochodzi z brzucha czy z jelit. Jest to uzasadnione stwierdzenie, ponieważ część probiotyków faktycznie wzmacnia układ odpornościowy i zmniejsza ryzyko zachorowania na infekcje:

• dróg oddechowych,
• układu moczowego,
• układu pokarmowego.

Szczególnym zainteresowaniem cieszą się więc probiotyki dla dzieci. Gdy tylko maluchy wracają do szkół i przedszkoli, rodzice szukają sposobu na ograniczenie częstotliwości, z jaką zapadają one na infekcje wirusowe. Stosowanie probiotyków jest jednym z nich. 

Osoby z problemami trawiennymi

Również osoby z dolegliwościami przewodu pokarmowego powinny często sięgać po probiotyki. Wskazane jest to między innymi przy kolce niemowlęcej, zespole jelita drażliwego czy zaparciach czynnościowych. Ważne jest jednak, aby odpowiednio dobrać probiotyk, ponieważ nie każdy szczep probiotyczny działa tak samo. 

Jak podawać probiotyki dla dzieci przy antybiotykoterapii?

Ponieważ wiele osób ma z tym problem, warto poruszyć również temat sposobu przyjmowania probiotyków w trakcie antybiotykoterapii. Jest to szczególnie istotne w przypadku najmłodszych pacjentów, ponieważ to oni chorują częściej i częściej muszą przyjąć antybiotyk. Poza tym organizm małego człowieka składa się w 80% z wody, dlatego ryzyko odwodnienia na skutek biegunki poantybiotykowej jest w przypadku najmłodszych szczególnie wysokie. Należy wiedzieć więc, że probiotyku nigdy nie podajemy równocześnie z antybiotykiem, lecz przed lub po nim, z uwzględnieniem co najmniej 2-godzinnej przerwy. 

Jaki probiotyk dla dzieci wybrać?

Wybór probiotyków dla dzieci dostępnych na rynku jest całkiem spory. W przypadku preparatów dla dorosłych mamy do czynienia przede wszystkim z kapsułkami, natomiast dla najmłodszych producenci przygotowują również saszetki, krople, a nawet żelki z bakteriami probiotycznymi. Wybierając preparat tego typu, w pierwszej kolejności należy sprawdzić jego skład, czyli rodzaj szczepu oraz ilość bakterii probiotycznych w każdej porcji produktu. Dobry probiotyk to taki, którego prozdrowotne działanie zostało udokumentowane. Poza tym warto sięgać po taki wyrób, który obok bakterii probiotycznych zawiera także prebiotyk, czyli pożywkę dla tychże mikroorganizmów. Takie dwuskładnikowe produkty nazywamy synbiotykami. 

Jak dbać o zdrową mikroflorę jelitową?

Prawidłowy skład mikroflory jelitowej to nadal zagadka dla ekspertów. Wiadomo jednak, że mikrobiota powinna charakteryzować się dużą ilością i dużą różnorodnością drobnoustrojów. Aby o to zadbać, należy unikać żywności wysokoprzetworzonej, a zamiast niej częściej sięgać po świeże warzywa i owoce będące źródłem błonnika - pokarmu dla bakterii jelitowych. Poza tym dietę można wzbogacić o probiotyki, zarówno te w postaci suplementów diety, jak i te w postaci produktów spożywczych.