Jak złagodzić oparzenia słoneczne?

W natłoku codziennych obowiązków łatwo można zapomnieć o odpowiedniej ochronie przeciw promieniowaniu UV, co niestety często prowadzi do bolesnych oparzeń skóry. Jak złagodzić dyskomfort i pielęgnować oparzenia słoneczne?

Czym są i jak powstają oparzenia słoneczne?

Oparzenia słoneczne to reakcja skóry na nadmierną ekspozycję na promieniowanie ultrafioletowe (UV) emitowane przez słońce. Dochodzi do nich, gdy ilość promieniowania przekracza naturalną zdolność skóry do jego pochłaniania. Melanina, obecna w skórze, działa jak naturalny filtr, który neutralizuje część szkodliwego promieniowania, jednak przy nadmiernej ekspozycji jej ochrona okazuje się niewystarczająca. W efekcie komórki skóry ulegają uszkodzeniu i dochodzi do stanu zapalnego, który objawia się:

• zaczerwienieniem,
• bólem,
• pieczeniem,
• obrzękiem,
• czasem także pęcherzami,
• uczuciem ciepła w miejscu oparzenia,
• ogólnym osłabieniem lub złym samopoczucie, które może pojawić się przy rozległych oparzeniach.

Oparzenie słoneczne – ile trwa?

Oparzenia słoneczne mogą utrzymywać się od kilku dni do nawet kilku tygodni. Łagodne zmiany zwykle goją się w ciągu 3–7 dni. 

Natomiast poważniejsze oparzenia mogą wymagać konsultacji lekarskiej, specjalistycznego leczenia i odpowiedniej pielęgnacji, aby zapobiec powikłaniom i wspomóc regenerację skóry. W takich przypadkach powrót do zdrowia może zająć wiele tygodni.

Pierwsza pomoc przy oparzeniach słonecznych – co robić, a czego unikać?

Gdy poczujesz pieczenie lub zauważysz, że skóra jest zaczerwieniona, przenieś się do cienia lub chłodnego pomieszczenia. Jeśli nie masz takiej możliwości, załóż ubranie, które zakryje podrażnione miejsca. Skórę możesz też chłodzić letnią wodą lub zastosować chłodne okłady z mokrego ręcznika, lub kompresów z rumianku, które łagodzą podrażnienia. Pamiętaj również o odpowiednim nawodnieniu organizmu.

Czego unikać? Przede wszystkim nie używaj lodu bezpośrednio na poparzoną skórę ani nie smaruj jej tłustymi kremami czy olejami, które mogą utrudniać odprowadzanie ciepła. Nie przekłuwaj też ewentualnych pęcherzy i nie eksponuj skóry ponownie na słońce, dopóki całkowicie się nie zagoi.

Jak szybko wyleczyć oparzenia słoneczne?

Jeśli doszło do poparzenia skóry, możesz wspomóc jej regenerację i złagodzić dolegliwości bólowe, sięgając po preparaty dostępne bez recepty. Co na oparzenia słoneczne warto stosować?

• Maści i kremy – najczęściej zawierają panthenol, dekspantenol lub alantoinę, które nawilżają i wspomagają odbudowę skóry.
• Żele – często bazują na aloesie lub wyciągach roślinnych, które mają właściwości kojące, chłodzące i przeciwzapalne.
• Spraye – tworzą w miejscu aplikacji delikatną piankę, która działa chłodząco, a zawarte w niej składniki aktywne łagodzą zaczerwienienie i uczucie pieczenia.
• Hydrożele – tworzą na skórze delikatny film ochronny, który zabezpiecza przed dalszym przesuszeniem i wspiera prawidłowe gojenie.

Co jest dobre na oparzenia słoneczne?

Na rynku dostępnych jest wiele środków na oparzenia słoneczne, które różnią się składem i formą aplikacji. Przykładowe produkty, które mogą okazać się pomocne w łagodzeniu skutków oparzenia to:

• Fenistil żel – zawiera dimetinden, który działa przeciwświądowo i lekko przeciwalergicznie, zmniejszając pieczenie i swędzenie skóry po oparzeniu.
• Maść borna Aflofarm – oparta na kwasie bornym wykazuje właściwości antyseptyczne, wspiera odkażanie powierzchownych uszkodzeń skóry i ogranicza ryzyko nadkażeń bakteryjnych.
• Panthenol 10% Pianka – zawiera dekspantenol (prowitamina B5), intensywnie nawilża i regeneruje uszkodzony naskórek.
• Aqua-Gel krążek 5 cm – hydrożelowy opatrunek, który chłodzi, zabezpiecza ranę przed dalszymi urazami i wspomaga utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności.
• Apteo Altaminium, z nagietkiem – dzięki zawartości alantoiny oraz wyciągu z nagietka działa łagodząco, przyspiesza odbudowę naskórka i ma właściwości przeciwzapalne.
• ENTIL Żel na oparzenia – zawiera ekstrakt z aloesu i wyciągi roślinne, które działają kojąco, chłodząco i przeciwzapalnie.

Spraye, maści i żele na oparzenia słoneczne należy zawsze stosować na suchą i czystą skórę, aby zapewnić ich skuteczne działanie oraz ograniczyć ryzyko dodatkowych podrażnień czy zakażeń.

Jak chronić skórę przed oparzeniami słonecznymi?

Oparzenia słoneczne nie tylko powodują dyskomfort, ale też zwiększają ryzyko rozwoju nowotworów skóry w przyszłości. Dlatego tak ważne jest, by skutecznie chronić się przed nadmiernym działaniem promieni UV. Podstawą jest stosowanie kosmetyków z wysokim filtrem przeciwsłonecznym, dostosowanym do Twojego typu skóry oraz warunków pogodowych. Mogą to być np.:

• Kremy do opalania – Iwostin Solecrin Capillin Krem ochronny SPF 50, Cera+ Solutions krem ochronny na słońce SPF 50 dla dzieci.
• Emulsje do opalania – Ziaja Sopot Sun emulsja do opalania wodoodporna SPF 50+, Cera+ Solutions Emulsja do ciała z filtrami SPF 50 do skóry wrażliwej.
• Olejki do opalania – Ziaja Sopot Sun Olejek do opalania SPF 6, Cera+ Olejek suchy ochronny SPF 30.

Poza tym warto także unikać ekspozycji na słońce w godzinach największego nasłonecznienia, między 10:00 a 16:00, nosić ochronne ubrania, kapelusze i okulary przeciwsłoneczne. Regularne nakładanie preparatów ochronnych skutecznie zapobiega poparzeniom, ale też sprawia, że skóra jest odpowiednio nawilżona i zdrowa, co zmniejsza ryzyko przedwczesnego starzenia się i powstawania przebarwień.

Bibliografia

1. Alfredsson, L., Armstrong, B. K., Butterfield, D. A., Chowdhury, R., de Gruijl, F. R., Feelisch, M., Garland, C. F., Hart, P. H., Hoel, D. G., Jacobsen, R., Lindqvist, P. G., Llewellyn, D. J., Tiemeier, H., Weller, R. B., & Young, A. R. (2020). Insufficient sun exposure has become a real public health problem. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(14), 5014, PMID: 32668607, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32668607/.
2. Surber, C., & Osterwalder, U. (2021). Challenges in sun protection. Current Problems in Dermatology, 55, 1–43, PMID: 34698021, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34698021/.
3. Rowan-Robinson, K. (2017). Sun protection for preventing basal cell and squamous cell skin cancers. Public Health Nursing, PMID: 28139027, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28139027/.